BİLGİSAYAR AĞLARI

Bilgisayarların birbiriyle haberleşmeleri, birbirine veri aktarmaları için kablolu veya kablosuz aralarında kurulan bağlantıya oluşturulan bütün ağ olarak isimlendirilir. Koaksiyel  kablo, telefon telleri fiber optik kablolar, makro dalgalar ile bağlantı sağlanabilir.
 
Ağlar büyüklüklerine göre temelde lan ve wan olmak üzere ikiye ayrılır.
Ağ (Network) Türleri
Lan (Local Area Network): yerel ağ sistemidir. bir kurum veya kuruluşta bir oda içerisinde bir veya birkaç bina arasında Ehernet kartları, kablo ve sonlayıcı Hub ile oluşturulan ağ sistemidir.

MAN (Metropolitan / Middle Area Network ): Orta ölçekli ağ sistemidir. bir kampüs içerisinde veya şehir içeresinde yönlendirme , güçlendirme ve doğrulama işlemleri için yardımcı ağ aygıtlarına gereksinim duyar bünyesinde birden çok LAN sistemi barındıran ve birbirine bağlayan ağ sistemidir.
 
WAN (wide Area Network): geniş kapsamlı ağ sistemidir. birden fazla MAN sistemini birbirinbe bağlayan ve doğrudan dışarıdan modemler yardımıyla bağlanılarak, ağa bağlanılabilen sistemlerdir.

AĞ SİSTEMİNİN BİLEŞENLERİ
bilgisayar: bir ağ sistemi en az bir SERVER (sunucu) ve buna bağlı olarak CLIENT (istemeci)lerden oluşur.

Ethernet Kartı: yerel ağların oluşturulmasında veri alışverişini yöneten ve gerçekleştiren donanımdır. Teknolojileri 100 Megabit veri transferi yapabilecek kapasiteye kadar çıkmıştır.

Kablolar: yaygın olarak twisstedpair ya da koaksiyel kablo kullanılmaktadır.
Hud: twisstedpair kablo ve RJ45 konnektörlerle oluşturulan ağ sistemlerinde, ağın temel dağıtım elemanlarıdır.

SWİTCH: hub gibi dağıtım elemanı olup, veri anahtarlama ve iletinin güçlendirilmesini sağlar.


GATEWAY ( GEÇİT):  haberleşme kontrolünü üstlenen ağ geçididir. Ağa giren ve çıkan tüm veriler bu aygıttan geçerler.

Repeaters tekrarcılar: bir repeater kablodaki sinyali yükseltir ve erişim mesafesi uzatır.

MODEM: uzak ağ sistemlerine erişim çevrilmeli ağ erişimini sağlayan aygıttır.

DOSYA YÖNETİMİ

                                                        Dosya Nedir?
Bilgisayarda bilgilerin kaydedildiği birimlere dosya adı verilir.
Dosya içerisindeki bilgi; resi, yazı, çizim, ses gibi her şey olabilir.
Dosya Yapısı
Bir dosya ismi 3 kısımda oluşur.



1) Dosya Adı
dosya kendim izin verdiği isimdir. Bu isim ile dosya içerinde ne olduğunu dosyayı açmadan bilebiliriz.
Dosya isiminde aşağıdaki karakterleri kullanamayız.


2)Nokta
. Dosya adı ile dosya uzantısı ayıran işarettir. Tüm dosyalarda bulunur.
3) Dosya Uzantısı
. Dosyanın türünü, hangi yazılım tarafından oluşturulduğunu ve açılabileceğini gösteren kısımdır.
.Genellikle 3 harften oluşur. Bu harfler dosya türünün ingilizce karşılığının kısaltmasıdır.
. örneğin şiir yazdığımız bir dosyanın uzantısı TXT 'dir TEXT kelimesinin kısaltılmış hali olup yazı anlamına gelir.
klasör nedir?
.ortak bir özelliğe sahip dosyaları bir arada bulunduran birimlere klasör (dizin) denir.
.klasörleri günlük hayatımızda kullandığımız dosya klasörlerine benzetebiliriz.
Niçin Klasör Kullanırız?
. Nasıl ki alışveriş merkezlerinde binlerce ürün içerisinden almak istediğimizi reyonlar sayesinde kolayca bulabiliyorsak klasörler de dosyalarımızı gruplamamızı ve dilediğimizde kolayca ulaşmamızı sağlar.
Klasör Kullanmazsak...
. Dosyalarımızı gruplamazsak daha sonradan onlara ulaşmakta güçlük yaşarız.
Alt Klasörler
. bir klasör içerinde birden fazla klasör yer alabilir.
Örneğin Oyuncak klasörü içerine savaş oyunları, zeka oyunları, yarış oyunları ve spor oyunları klasörleri ekleyebiliriz.
Klasör Oluşturmak

• dosyalarımızı gruplandırmak amacı ile yeni klasörler oluşturma ihtiyacı duyarız. 
• öncelikle klasörü oluşturacağımız yeri 
• bu işlemden sonra aşağıdaki üç yoldan istediğimizi kullanarak klasör oluşturabiliriz.  

1. Fare - sağ tıklayıp - yeni klasör
2. Yeni Klasör butonu ile
3. Menülerden - yeni klasör

DİJİTAL VATANDAŞLIK

                                                               DİJİTAL VATANDAŞLIK

·         Hepimiz bu ülkede yaşayan ve eşit haklara sahip vatandaşlar yani yurttaşlarız.

·         Birlikte yaşayan yurttaşlar olarak, bazı toplumsal kurallara ya da yasaların belirlediği kurallara uymak zorundayız.

Örnek: Yalan söylememek, nezaket kurallarına uymak, sıraya girmek, çevreyi korumak ve kirletmemek, gibi…

Dijital Vatandaşlık Kuralları

İnternet ortamındayken, dijital yurttaşlık kurallarına uymamız hem kendimiz hem de o ortamı paylaşan herkes için çok önemlidir. Bunun için gerçek hayatta yapmayacağımız hiçbir şeyi, internet ortamında da yapmamalıyız. Eğer, dijital zorba olmamak için uzak durmamız gereken davranışları hiç unutmalıyım:

·         Başkalarına hoşlarına gitmeyecek sözler söylemek,

·         Başkalarının kişisel bilgilerini yayınlamakla tehdit emek,

·         Onur kırıcı sözler söylemek,

·         İzinsiz bir şekilde başkasına ait bir içeriği ve fotoğrafı kullanmak/ yayınlamak,

·         Kaba sözler içeren mesajlar göndermek, yorumlar yapmak,

·         İnsanlara hoşlanmadıkları isim ve sıfatlarla hitap etmek,

·         Doğru olmayan bilgiler ile profiller oluşturmak ve bu profiller üzerinden paylaşımlar yapmak,

·         Gerçek dışı bilgiler yayınlamak,

·         Başkaları hakkında asılsız haberler yaymak ya da bu konuda yorum yapmak,

·         Başkalarının şifre ve kişisel bilgilerinin gizliliğine saygı duymamak ve bu tür bilgileri ele geçirmeye çalışmak.

                                       DİJİTAL YURTTAŞLIĞIN 9 BOYUTU

1) Dijital Erişim (Herkes için internet)

Üreten vatandaşlar olmak için eşit olarak teknolojik imkânlara dijital erişim sağlanması anlamına gelir.

Örneğin. Cinsiyet. Irk, yaş, etnik kimlik, fiziksel ve zihinsel farklıklara aldırış etmeden elektronik topluma tam katılımın sağlanmasıdır.

2) Dijital Ticaret

İnternetten alışveriş ile riskleri bilmeli, güvenli alışveriş yapabilmeli, yanıltıcı içeriklere kalınmamalıdır.

3)Dijital internette konuştuğu paylaşımda bulunduğu diğer kişilerle saygılı bir iletişim kurabilmeli, internet ortamında kişisel bilgilerinin gizliğini kötü niyetli insanlardan koruyabilmelidir.

4) Dijital okur- Yazarlık

Öğrenme ve öğretme sürecinin, artık teknoloji kullanılarak da gerçekleştirildiğinin farkında olunmalıdır.

5) Dijital Etik

Gerçek yaşamda olduğu gibi internette de etik değerlere saygılı olmalı ahlak çerçevesinde yapması gereken davranışlar sergilemelidir.

6) Dijital kanun

Gerçek hayatta suç olan yapılmasını istemediği davranışları başkalarına da yapılmamalıdır. Başkalarının içeriklerini izinsiz kullanmamalıdır.  

7)Dijital hak ve sorumluluklar

İnternette kendisine yapılmasını istemediği davranışları başkalarına da yapmamalıdır. Başkalarının içeriklerini izinsiz kullanmamalıdır.

8)Dijital sağlık

Bilişim teknolojilerini ve interneti kullanırken fiziksel ve zihinsel sağlığını korumalı, bağımlılık derecesinde kullanımdan kaçınmalıdır.

9) Dijital güvenlik

Kişisel bilgi güvenliğine internet üstünde oldukça dikkat etmeli ve internet ortamında gezindiği sayfaların güvenilirliğine dikkat etmelidir.

E-DEVLET

-zamandan kazanç sağlanır.

-Maliyetler düşer, verimlilik, hayat kalitesi ve memnuniyet artar.

-kâğıt bağımlılığı ve kullanımı azalır.

- var olan bilgilere istediğiniz yer ve ortamda ulaşmayı kolaylık sağlar.

-hem devlet hem de vatandaş için karar almada kolaylık ve hız sağlar.

ETİK DEĞERLER

ETİK DEĞERLER

Etik Nedir?

 

Etik: etik doğru ile yanlışı, haklı ile haksızı, iyi ile kötüyü adil ve adil olmayını ayırıt etmek bunun sonuncunda da doğru, haklı, iyi ve adil olduğuna inandığımız şeyleri yapmaktır.

                                                      İNTERNET ETİĞİ NEDİR?

 

İnternet etiği: internet üzerinde iletişimde bulunurken doğru ve ahlaki olan davranışlarla, yanlış ve ahlaki olmayan davranışları belirleyen kurallar bütünüdür. İnternet etiği, gerçek hayatta insanlara gösterdiğiniz saygı ve nezaketin internet ortamında da gösterilmesidir.

                 İnternet etiği ile ilgili, aşağıdaki gibi örnek davranışlar belirleyebiliriz;

1.interneti, insanlara zarar vermek için kullanmamalıyız.

2.başkalarının internette yaptığı çalışmalara engel olmamalıyız.

3. başkalarının gizli ve kişisel dosyalarını internet yoluyla çalmamalıyız.

4. parasını ödemediğimiz yazılımları kopyalayıp kendi malımız gibi kullanmamalıyız.

5. başkalarının elektronik iletişim kaynaklarını izinsiz kullanmamalıyız.

6. tasarladığımız programların doğuracağı sonuçları önceden düşünmeliyiz.

7. elektronik iletişim ortamını başkalarının haklarına saygı göstererek kullanmalıyız.

YAZILIM NEDİR?

Bilgisayarın kullanılmasını sağlayan her türlü programa ise yazılım adı verilir.

·         Örneğin resim yapmamızı sağlayan Paint, internete girmemizi sağlayan Chorme gibi…

 

Yazılım /Donanım farkı

·         Yazılımlar donanımların kontrolünü birbiriyle iletişimi sağlar.

·         Yazılım olmadan bilgisayardaki donanımları kullanmalıyız.

Yazılım çeşitleri

Yazlımlar:

1.       İşletim sistemi

2.       Uygulama yazılımı olarak ikiye ayrılır.

1.sistem yazılımları (işletim sistemi):

·         İşletim sistemi olarak da bilinir. Bilgisayardaki donanımları yöneten, çalışmasını denetleyen ve diğeri tüm yazılımların çalışmasını sağlayan temel yazlımdır.

·          Örneğin sıklıkla duyduğumuz Windows temel bir işletim sistemidir.

·         İşletim sistemi özetle bilgisayardaki tüm donanımların, yazılımların ve dosyaların ve dosyaların yönetimini sağlayan en temel yazılımdır.

İşletim sistemi nerelerde kullanılır?

·         İşletim sistemleri bilgisayar, tablet, video oyun konsolları, cep telefonları, arabalarda, beyaz eşyalarında hatta kol saatlerinin içinde bile yüklü olabilir.

a)       Windows işletim sistemi

·          

 Microsoft tarafından piyasaya sürülmüş olup en çok kullanılan işletim sistemidir. Windows xp Windows 7, Windows 8 ve Windows 10 halen kullanılmakta olan sürümleridir.

B) macOS işletim sistemi

·         Apple şirketine ait işletim sistemidir.

C) İOS İşletim sistemi

·         Apple’ın kendi ürettiği tablet ve telefonlar için çıkardığı işletim sistemidir.

D) Linux işletim sistemi

·         Linux ücretsiz ve açık kaynak kodlu bir işletim sistemidir.

E) Android işletim sistemi

·         Bugün birçok çok tablet, akıllı telefon ve hatta kol saatlerinde kullanılan Google ait işletim sistemidir.

 

F) Windows mobil işletim sistemi

Microsoft akıllı telefonlar ve tabletler için ürettiği işletim sistemidir.

2) uygulama yazılımı

·         Kullanıcıların belli başlı bazı işlemleri yapmalarını sağlayan yazılımlardır. Örneğin müzik dinlemek, yazı yazmak, internette gezinmek gibi.

Popüler uygulama yazılımları

·         Microsoft Word:

Bilgisayarda düzenli bir şekilde yazı yazmamızı sağlayan kelime işlemci programıdır. Ayrıca grafik, tablo, resim, dipnot ve belgeyi birden fazla sütun halinde düzenlemek gibi özellikleri sağlarlar.

·         Microsoft Excel:

Bilgisayar sistemini son derece özellikli hesap makinesine dönüştüren programlardır.

·         Microsoft Powerpoint: belli bir konuda yapılan araştırmanın ve hazırlanan konuların sunulması için kullanılır. Resim, müzik, video eklenebilir.

·         Web tarayıcıları:

İnternette üzerinde dokümanların transfer edilip görüntülenmesini sağlayan yazılımlardır. Yani internetteki bilgiye ulaşmamızı sağlar.

·         Paint: tüm Windows versiyonlarında kurulu olarak resim çizme ve düzenleme programıdır.

Media player :

Bilgisayarda gerek müzik, video seyretmek için  kullanılır.

Antivirüs prgramları:

Antivirüs bilgisayarımızı zararlı programlardan korunmak için güvenlik yazımlardır.

Skype: internet üzerinden karşılıklı iletişim sağladığı yazılımdır.

Anlık mesajlaşabiliriz , sesimizi kaydedip karşı tarafa gönderebiliriz veya görüntülü olarak konuşabiliriz.

                                                      KONU:  BİLİŞİM TANIMI

Öğrenci adı soyadı ve sınıfı:

ALP KAAN KERMEN 11/C

BİLİŞİM: teknoloji ve bilgi kullanılarak üretilen sonuçlardır. Bilgi ve iletişimin bir araya getirilmesidir. Yazılım ve donanım adı altında ikiye ayrılır.



DONANIM: bir bilgisayarı oluşturan parçaların genel adıdır.( klavye, fare, kasa, işlemci donanım malzemeleridir.)







ARAYÜZ: (işlemim sistemi): bilgisayarda ki diğer tüm programları kullanabilmeyi sağlayan programlardır. Mutlaka olmadır. (Windows işlemim sistemi, Linux işlemim sistemi, Android işlemim sistemi)


ETKİLEŞİM: tabletlere ve cep telefonlarına dokunarak, diğer bilgisayarlara ise klavye ve Mouse ile etkileşime gideriz.


İnternet: birçok bilgisayar sisteminin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen iletişim ağıdır.


Eba: ( eğitim bilişim ağı): milli eğitim bakanlığı tarafından kuralan sosyal nitelikli eğitsel elektronik içeri ağı. Öğrenci ve öğretmenler için.

robot yapıldı

                                                              BELLEKLER

Bellekler, bilgi depolama üniteleridir. Bilgisayarlar her türlü bilgiyi ( resim, ses, yazı, gibi) ikilik sayılar ile kullanılır ve saklar. Bir bilgi mantıksal olarak “0” ve “1”lerden oluşur. Aynı şekilde bu ikilik bilgiler kısa depolanırken de kullanılır.

RAM ( Random Access Memory) Rastgele Erişimli Bellek verileri elektrik olduğu sürece tutar. Elektrik kesildiğinde veriler kaybolur.

ROM( Read only Memory) sadece okunabilir bellek veriler elektrik olsa da olmasa da sabit olarak kalır. Üzerinde ekleme ve ya silme yapılamaz.

 Çalışması: bilgisayara güç verildiğinde sistem direkt olarak ROM ‘ daki belirli bir adrese konumlanır. Bilgisayar bu adresten itibaren program ve veri kodlarını okumaya başlayarak çalışmasını yürütür.

Masaüstü Bilgisayar için RAM:

Dizüstü Bilgisayar için RAM:

Tablet için RAM:

Ekran Kartı İçin RAM:

RAM modülleri Bayt cinsinden ifade edilir.

Ø  256 MB, 512, MB, 1GB, 2 GB, 4GB, 8GB…. modüller halinde satılır.

Ø  Hafıza büyüklük ölçülerini tekrar hatırlayalınız:

§  1Bit 1 ( elektrik var) veya 0 (elektrik yok ) ifade eder.

§  1BAYT (B)= 8 bit

§  1 kilobayt (KB) = 1024 Bayt  

§  1 Megabayt(MB) = 1024KB

§  1 Gigabayt ( GB)= 1024 MB

§  1 Terabayt( TB) = 1024 GB

 BENİM İÇİN EN UYGUN BİLGİSAYAR HANGİSİ?

Hepimiz teknolojik bir ürün almak istediğimizde piyasadaki ürünlere dair “Acaba hangi marka daha iyidir? İşlemcisi hızlı ne olmalı? Belleği ya da diski büyük olan daha mı iyidir? Peki özellikleri aynı olmasına rağmen bazı ürünlerin fiyatları neden farklı ?” gibi birçok soruyu sorarız?

Bu tür durumlarla karşılaştığımızda daha planlı araştırma yapabilecek için farklı markaların aynı türdeki teknoloji bileşenlerini karşılaştırmaya ne dersiniz?

Yönergeler:

1.       Bu araştırma kağıdı elinizde olduğuna göre öğretmeniniz sizi gruplara ayrılmıştır. Grup üyeleri ile birlikle araştırmanızı bir büyüğünüz gözetiminde bir teklonoji mağazasına giderek  ya da internet üzerinden teklonoji mağazalarındaki ürünleri inceleyerek yapabiliriz.

2.       Karşılaştırma yaparken ihtiyacınıza uygun olarak ürünlerin özelliklerine, modellerine, markalarına ve fiyatlarına dikkat etmelisiniz.

Aşağıdaki tablo araştırmanızda size yardımcı olacaktır.

NO	TEKNOLOJİ BİLEŞENLERİ	Özelik	Model	Marka	Fiyat
1	İŞLEMCİ	1.     Intel Core i9-9900K (8 çekirdekli, 16 iş parçacığı, 3.6 GHz / 5 GHz Turbo, 95W TDP)			50 - 100 TL
2	FARE	·         Ekran üzerindeki nesneleri işaret etme ve seçme. ·         Sürükleyip bırakarak verileri veya dosyaları seçme ve/veya taşıma. ·		Asus TUF Gaming M5 Çift El RGB 6200Dpi Usb Oyuncu Mouse	Mouse 609 TL
3	KLAVYE	En temel sistem bileşenlerinden biri olan klavye, en önemli giriş cihazıdır. Başka bir ifadeyle bilgisayarla kullanıcı arasında iletişim kurmayı sağlayan önemli bir aygıttır. Üzerinde harfler, sayılar, işaretler ve bazı işlevleri bulunan tuşlar vardır. Sisteme veri girişi için kullanılır. Klavye sistemin ayrı bir parçası olarak bir bağlantıyla anakart üzerinde bulunan klavye konnektörüne takılır. Taşınabilir bilgisayarlarda ise klavye bilgisayar şasesi ile tümleşiktir.		Rampage Hydra R6 Full RGB Gaming Pro Red Switch Gaming Klavye	142,08 TL
4	EKRAN	1- Öncelikle masaüstündeki boş bir alana farenin sağ tuşu ile tıklayın ve açılan küçük menüden "Özellikler" satırını seçin. Böylece "Görüntü Özellikleri" isimli yeni bir pencerenin açılmasını sağlayacaksınız.		Gigabyte GV-N1060WF2OC-6GD GeForce GTX 1060 WINDFORCE OC 6GB GDDR5 192Bit 16x	2.099, 32 TL
5	YAZICI	Mürekkep püskürtmeli yazıcılar yani inkjet veya deskjet olarak bilinen yazıcılar likit mürekkep kullanarak çalışan renkli ucuz fiyatlı ancak maliyetli kopyalama yapan yazıcılardır. Ancak kullanabileceğiniz tek yazıcı tipinin mürekkep püskürtmeli inkjet yazıcı olmadığı bilinmelidir.		CANON LIDE 400 TARAYICI	729 TL
6	WEB KAMERASI	60 FPS’DE HD 720P YAYIN Uzman yayıncılar, tam anlamıyla pürüzsüz görüntüler için 720p ve 60 fps'de yüksek kare hızına ihtiyaç duyar. İşte bu özellikler C922'de var. Hiçbir gecikme veya bozulma olmadan canlı yayın yapacaksınız.		Logitech C922 Pro Stream Webcam 1080P Kamera	695,00 TL
7	KULAKLIK	Sennheiser IE 80 S kulak içi kulaklık estetik tasarım ve profesyonel fonksiyonaliteyi bir başka boyuta taşıyor. Her konuda üzerinde değişikliğe gidilmiş IE 80 S muhteşem otantik bir ses ve dayanılmaz keskinlik ve netlikte bir çözünürlük sunuyor. Yüksek kaliteli tasarımla çerçevelenmiş IE 80 S, Sennheiser’ın high-end odyofil grubuna yeni bir görsel estetik katıyor. Geliştirilmiş akustik performansı ve Comply kulak içi kulaklık uçlarını da içeren özelleştirme seçeneklerinin yanında farklı kabloları kullanma		2.389,00 ₺
8	RAM	Anakartınız üzerindeki ram slotlarını gösterir. Üzerine tıklarsanız raminiz hangi slotta olduğunu bulabilirsiniz. Burada Kaç DDR olduğunuda gösterir.		25 - 50 TL
9	HARİCİ DİSK	Bilgisayarımızda kullandığımız Sabit disk (harddisk) gibi bilgisayar kasası dışında usb belleği gibi kullanabildiğimiz depolama alanlarına “Harici, Taşınabilir, External” Disk denir. Harici diskleri kullanım amacımız bilgisayarların depolama alanı dışında bilgisayarımızdaki hafızayı hafifletmek ve yüksek boyutlu film, müzik, resim, program vs. gibi verilerimizi arşivlemeye yarar ve bilgileri hep yanı başımızda istediğimiz yere taşımamıza yarar. Günümüzde harici disklerin  Boyutları ufalmakta, Depolama alanları ve hızları da artmaktadır. Günümüzde kullanabildiğimiz harici Disklerin boyutları  2.5 inç kadar ufalmakta, kapasiteleri Bulut sistemini de sayarsak 16 TB “terabayt” a kadar yükselmekte ve günümüzün SSD, Ethernet ve USB 3.0 gibi Teknolojileriyle beraber her geçen gün veri aktarma hızları da artmaktadır.		100 - 250 TL
10	TAŞINABİLİR BELLEK	Taşınabilir Disk” diğer söylemleri “harici disk”, “harici harddisk”, “harici HDD”, “external disk”,  “external HDD” olarak da telaffuz edilebilir. Bilgisayarımız kapalı iken verilerimizin depolandığı ve saklandığı cihazlara “disk” denir. Bilgisayarın içinde sabit olanlara kısaca “HDD” yani “Sabit Disk” diyoruz. Teknolojinin gelişmesiyle ve bileşenlerin küçülmesiyle bu disklerin “taşınabilir” olanları üretildi. İlk başlarda çok hantal olan bu cihazlar zamanla daha da küçüldü ve cebe girebilir hale geldi.		Fiyat Aralığı - 100 - 250 TL